Kun je allergisch zijn voor chloor in het zwembad?
Gezond: lezersvragen over lijf en leden
Wedstrijdzwemmers, de badmeester of een willekeurige recreant, het kan iedereen treffen in het zwembad: irritaties aan de luchtwegen of huid. Is dat soms een allergische reactie op het aanwezige chloor?
Niet alleen het chloor waar mensen op reageren, maar het bijproduct ervan, legt Jan Bakker uit. Bakker is beroepsziektespecialist, onder meer op het gebied van zwembadchemie en klinisch arbeidsgeneeskundige. Hij werkt op de zwembadpoli van het Amsterdamse AMC en VUmc. ‘Het zijn de verbindingen die ontstaan uit chloor en bacteriën en menselijke eiwitten, de zogeheten trichlooramines, waar mensen gevoelig op kunnen reageren. Denk aan jeuk, een rode huid, rode ogen, benauwdheid, extra slijm in de neus, hoesten.’
Plastisch gezegd: het zijn de plas, poep (ja, ook!), huidschilfers, haren, cosmetica- en parfumresten en allerhande ‘beestjes’ (bacteriën) die samen met chloor voor die vervelende trichlooramines zorgen. Die zijn aanwezig in het water, maar ook in die mild onaangename damp die er boven de meeste (overdekte) zwembaden zweeft, legt Bakker uit.
‘De een is daar gevoeliger voor dan de ander’, zegt Bakker, die geregeld uitrukt als er ergens in het land een reeks klachten binnenkomt over een zwembad. ‘Met goede filters en klimaatinstallatie kan veel leed voorkomen worden. Op de meeste plaatsen is het op orde, helaas niet overal.’ Pas op met obscure kleine zwembaden waar nooit iemand naar omkijkt aldus Jan Bakker, beroepsziektespecialist, AMC en VUmc
‘Veel mensen ervaren plezier in zwemmen en in Nederland gaat dat bijna altijd goed’, wil Bakker graag benadrukken. Wel even melden in het zwembad als u klachten heeft, zegt hij. ‘Misschien bent u niet de enige en is de zuivering niet in orde.’
Wat we zelf kunnen doen om klachten te voorkomen? Bakker: ‘Goed douchen van tevoren en jezelf naderhand goed verzorgen door de huid bij te vetten. Mensen met astmatische gevoeligheid of een pollenallergie kunnen tevoren een pufje nemen of een pilletje.’ Oh en oppassen met obscure kleine zwembaden waar nooit iemand naar omkijkt en bubbelbaden. ‘In whirlpools vind je de meeste ellende. Veel mensen dicht op elkaar, hoge temperaturen en door het gebubbel ontstaat er een wolk van deeltjes. Als je van jezelf weet dat je gevoelig bent, kun je die plek beter mijden.’
En hoe zit het dan met zoutwaterbaden, waar een hoop spa’s en wellnesscentra mee adverteren? ‘Ze gebruiken wel zout, maar dat bewerken ze weer tot chloor, dus eigenlijk zwem je in precies hetzelfde water, qua hoeveelheden chloor’, zegt zwembadonderzoeker en civiel ingenieur Maarten Keuten (TU Delft).
In Nederland moet elk openbaar zwembad chloor gebruiken, dat is gewoon bij wet vastgelegd. Toch gloort er mogelijk hoop voor degenen die wensen te zwemmen zonder trichlooramines. Keuten doet al jaren onderzoek naar een mogelijk alternatief om zwembaden te desinfecteren. Best een kans dat we in de toekomst kunnen zwemmen in water dat met UV-licht wordt gezuiverd.
Bron: Iante Sahadat, Volkskrant